Frans-Vlaanderen voor gidsen en reisleiders

Ooit was Vlaanderen niet de regio van Voeren tot Adinkerke, maar het waterzieke landje tussen de Schelde en de Aa. Het waren de gouden jaren van Vlaanderen. De tijd waarin heel Europa met een jaloers oog keek naar dat welvarend graafschap. Ooit droeg de westelijke hoek van dat fameuze Vlaanderen de naam Westkwartier en was het onderverdeeld in kasselrijen of ambachten: Veurne, Ieper, Waasten, Belle, Sint-Winoksbergen, Kassel en Broekburg. Een ferm stuk van dat Westkwartier werd in de 17de eeuw geannexeerd door de Franse koning Lodewijk XIV. Zo kwam een deel van Vlaanderen en van het Vlaamstalige gebied in Franse handen terecht. Het is de regio die we vandaag Frans-Vlaanderen noemen. Sinds 1713 (de datum waarop in Utrecht de grens op de kaart werd getekend) loopt dwars door de Westhoek: een “SCHREVE”. Sindsdien gaan de mensen aan weerskanten van die Schreve noodgedwongen hun eigen weg al blijven we op veel vlakken nog altijd 'dichte familie' of soms 'verre familie'.

Voor gidsen en reisleiders (ook in opleiding), medewerkers musea en publiekswerking, toeristische diensten, reisorganisatoren, leerkrachten etc.

Ooit was de Westhoek, het Westkwartier één mooie ronde regio tussen de Aa, de Leie en de IJzer, het meest westelijke deel van het graafschap Vlaanderen en later ook van de Nederlanden. De voertaal was er hoofdzakelijk Vlaams, de namen van mensen en dorpen waren er Vlaams. De mensen leefden er goed, de lakennijverheid floreerde en zelfs de kleine dorpen konden meegenieten van de rijkdom die dit bracht over de hele regio.

Maar dat zou niet blijven duren. Concurrentie onder de steden onderling, godsdiensttwisten die ontaardden in een echte burgeroorlog, ... het zijn maar een paar elementen die de ondergang van het westkwartier hebben aangekondigd. Als in de zeventiende eeuw Lodewijk XIV op zoek gaat naar een mooie noordergrens voor zijn Franse koninkrijk is de verarmde streek een makkelijke prooi. In Utrecht krijgt de Westhoek zijn genadeslag, het wordt definitief in twee gedeeld. Het meest Westelijke deel wordt Frans, de rest sluit aan bij de Oostenrijkse Nederlanden terwijl de Hollandse Republieken hun vinger in de pap houden. De Schreve is geboren en beide halve regio’s krijgen een eigen evolutie. Frans-Vlaanderen wordt stilaan la Flandre Française, zeker als de Franse revolutie toeslaat verdwijnen alle rechten van de Vlaamssprekenden.

Het verhaal van Frans-Vlaanderen wordt je voorgeschoteld door Ludovik Dornez, gids voor Frans Vlaanderen en tot recent ook actief in verenigingen en taallessen aan weerszijden van de Schreve. Hij neemt je mee naar de Westhoek, naar het Frans Vlaanderen van toen en het Frans Vlaanderen van vandaag. Hoe zit het nu met dat stukje Vlaanderen? Is het nog Vlaams? Spreekt het nog Vlaams?

Praktisch

Frans-Vlaanderen voor gidsen en reisleiders is een tweeluik:

1. Voor de eerste aflevering van dit tweeluik wordt de les in het kader van de opleiding Westhoekgids opengesteld voor geïnteresseerden. De les gaat door in de gebouwen van Syntra West in Ieper.

In een avond schetst Ludovik (:Manivelle:) Dornez de geschiedenis van het oude Westkwartier (Frans-Vlaanderen en Belgisch-Vlaanderen) voor en na de boedelscheiding. En omdat Ludovik regelmatig onder de mensen komt in Frans-Vlaanderen, kan hij ons ook vertellen over hoe de regio vandaag met zijn Vlaamse verleden omgaat. En hoe de toekomst er uit ziet voor het Vlemsch en het Vlaams.

Deze avond gaat door op maandag 17 juni 2024 in campus Ieper, Grachtstraat 13 bus 1a.

Het is mogelijk om enkel in te schrijven voor de les: kostprijs € 20.- excl. BTW

2. Voor het tweede deel van dit tweeluik neemt een autocar je mee op ontdekking over de Schreve. Op het programma staan dorpjes, plaatsen waar de historie van Frans Vlaanderen nog te voelen is. Vier plaatsen mogen zeker niet ontbreken tijdens deze daguitstap:

• het museum van de Slag (Noordpeene)
• de Vlaamse tuin van de Wouwenberg
• de historische stad Cassel
• en een lekkere estaminet waar de regionale specialiteiten rond het middaguur worden gereserveerd.

Deze excursie gaat door op zaterdag 22 juni 2024 van 8u00 tot 20u00.

Het is ook mogelijk om enkel in te schrijven voor de excursie: kostprijs € 70.- excl. BTW (inkomgeld/bus/middagmaal inbegrepen/...).

Indien je het programma slechts gedeeltelijk wenst te volgen, gelieve dit bij inschrijving via de website te vermelden bij 'opmerkingen' met je keuze: enkel inschrijven voor de les/lezing OF enkel voor de excursie!

Indien je voor het totaalprogramma inschrijft hoef je niets te vermelden.

10% korting voor de leden van de VZW Reisleiders Vlaanderen, War and remembrance VZW en afgestudeerde Reisleiders en gidsen van Syntra of reisleiders en gidsen in opleiding bij Syntra.

Inbegrepen in de cursus voor de huidige cursisten Regiogids Westhoek.